της Λίντα Νίλσεν
Εφημερίδα star.com
23 Φλεβάρη, 2015
Ο αρθρογράφος και οικογενειακός ψυχολόγος John Rosemond έγραψε πρόσφατα ότι οι δικαστές, όταν αποφασίζουν κατ’ αντιδικία για υποθέσεις επιμέλειας, θα πρέπει να αποφεύγουν τις επιλύσεις του τύπου ίση (ίσο χρόνο) ανατροφή των παιδιών. Αντί γι’ αυτό θα πρέπει να δίνουν στον ένα γονιό την επιμέλεια κατά κύριο λόγο και στον άλλο να δίνουν περιορισμένα δικαιώματα ανατροφής («Η επιμέλεια θα πρέπει να επικεντρωθεί στο τι είναι δίκαιο για τα παιδιά,” LJS, 20 Φεβρουαρίου.).
Ο κ Rosemond υποστήριξε ότι οι ρυθμίσεις της εξίσου κοινής ανατροφής βασίζονται στο “συμφέρον των γονιών” περισσότερο και όχι στο “συμφέρον του παιδιού”.
Ο κ. Rosemond έχει απολύτως δίκιο ότι, όταν οι γονείς χωρίζουν, τα παιδιά έχουν “δικαιώματα”. Ακόμα πιο σημαντικό, τα παιδιά έχουν “ανάγκες” που οι ενήλικες εξασφαλίζουν ότι θα ικανοποιηθούν, ειδικά αν αυτοί οι ενήλικες τυχαίνει να είναι επαγγελματίες της ψυχικής υγείας ή δικαστές.
Βάζουν πάρα πολλοί πληγωμένοι και θυμωμένοι γονείς τα δικά τους “δικαιώματα” και ανάγκες μπροστά από αυτές των παιδιών τους; Δυστυχώς ναι. Μερικοί γονείς ενδίδουν στην «ανάγκη» τους να τιμωρήσουν τον άλλο γονέα, περιορίζοντας τον χρόνο ανατροφής του παιδιού του άλλου γονέα, ακόμη και σε βάρος της σωματικής και ψυχικής υγείας των παιδιών τους. Ακόμα χειρότερα, αυτοί οι γονείς συχνά συνδράμονται από τους επαγγελματίες και τους δικαστές της ψυχικής υγείας, οι οποίοι δεν είναι εξοικειωμένοι με την επιστημονική έρευνα – ή που έχουν παραπλανηθεί από ανεπαρκώς ενημερωμένους εκπαιδευτικούς και συγγραφείς.
Πολλοί από εμάς είμαστε ενοχλημένοι από ορισμένους γονείς που αισθάνονται ότι έχουν το “δικαίωμα” να στερήσουν από τα παιδιά τους, την απαραίτητη ιατρική αγωγή, ακόμη κι αν, αυτοί οι γονείς που αγαπάνε τα παιδιά τους και είναι συχνά υψηλού μορφωτικού επιπέδου, πιστεύουν ειλικρινά αυτό είναι προς “το συμφέρον του παιδιού.” Ομοίως, υπάρχουν γονείς, οι δικαστές και οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας που δίνουν συμβουλές αντίθετες με τις επιταγές της κρατούσας προληπτικής ιατρικής θεραπείας. Αυτής που προστατεύει τα παιδιά για όλη τους τη ζωή από το να υποστεί βλάβη, να αποδυναμωθεί ή να χαθεί εντελώς η σχέση τους με ένα από τους γονείς. Αυτή η προληπτική ιατρική θεραπεία είναι η κοινή ανατροφή των παιδιών, αυτή που επιτρέπει στα παιδιά να συνεχίσουν να ζουν και με τους δύο γονείς, τουλάχιστον κατά το 35 τοις εκατό του χρόνου τους.
Η έρευνα στην επιστήμη της ψυχικής υγείας αποδεικνύει σαφώς ότι η κοινή ανατροφή των παιδιών παρέχει τα καλύτερα αποτελέσματα στις περισσότερες περιπτώσεις παιδιών των οποίων οι γονείς δεν ζουν μαζί. Υπάρχουν 43 αξιολογημένες μελέτες που συγκρίνουν τα παιδιά που ζουν σε οικογένειες κοινής ανατροφής παιδιών με εκείνα που ζουν κυρίως ή αποκλειστικά με ένα από τους γονείς. Τα αποτελέσματα είναι σαφή και ξεκάθαρα. Τα παιδιά στις οικογένειες κοινής ανατροφής επιδεικνύουν καλύτερα αποτελέσματα.
Μήπως οι γονείς, στα πλαίσια της οικογένειας κοινής ανατροφής, έχουν ιδιαίτερα επικοινωνιακές, φιλικές σχέσεις μεταξύ τους; Όχι. Μήπως συμφωνούν μεταξύ τους από την αρχή να μοιραστούν παρά να αρπάξουν τον χρόνο ανατροφής των παιδιών, χωρίς καμία καθοδήγηση από μεσολαβητές, δικηγόρους ή θεραπευτές; Όχι. Μήπως αυτές οι 43 μελέτες δείχνουν ότι ζωές αυτών των παιδιών είναι ασταθείς, διαταραγμένες ή κατεχόμενες από το άγχος επειδή ζούσαν σε δύο σπίτια αντί για ένα; Όχι.
Όταν οι γονείς τους συμπεριφέρονται άσχημα ο ένας προς το άλλο, είναι χειρότερο να ζουν τα παιδιά σε δύο σπίτια αντί για ένα; Όχι. Μας είπαν τα περισσότερα παιδιά, κατά τη διάρκεια του τελευταίου τέταρτου του προηγούμενου αιώνα, κατά τη διεξαγωγή δεκάδων ερευνητικών μελετών, ότι το σχέδιο ανατροφής παιδιών “κάθε δεύτερο Σαββατοκύριακο” ικανοποιούσε τις ανάγκες τους, κάνοντάς τα να αισθάνονται σταθερά και ασφαλή, και ότι μείωνε την αναστάτωση στη ζωή τους; Όχι. Στην πραγματικότητα, μας είχαν πει ακριβώς το αντίθετο.
Πέρυσι, 110 διεθνείς ειδικοί στην ανάπτυξη του παιδιού, την προσκόλληση κατά την πρώιμη παιδική ηλικία και το διαζύγιο έφθασαν σε πρωτοποριακό κονσένσους. Η κοινή ανατροφή των παιδιών, συμπεριλαμβανομένης των συχνών διανυκτερεύσεων και με τους δύο γονείς για τα βρέφη και τα νήπια, είναι προς το ύψιστο συμφέρον των παιδιών.
Πάρα πολλοί επαγγελματίες ψυχικής υγείας και καθηγητές συστήνουν σχέδια γονικής ανατροφής που βασίζονται σε προσωπικές πεποιθήσεις τους και όχι σε αποδεδειγμένα επιστημονικά δεδομένα. Πράγματι, πολλοί από αυτούς τους επαγγελματίες δεν έχουν διαβάσει ποτέ τις διαθέσιμες έρευνες. Ακριβώς όπως μερικοί ανεπαρκώς ενημερωμένοι γιατροί προσφέρουν ξεπερασμένες ή επιβλαβείς συμβουλές για ιατρικές θεραπείες, υπάρχουν επαγγελματίες που προσφέρουν συμβουλές για τους δικαστές και τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας που δεν βασίζονται στην επιστημονική έρευνα.
Πιο ανησυχητικό ακόμη, πολλοί από αυτούς τους ομιλητές και συγγραφείς πειστικά παρουσιάζουν τις απόψεις τους, σαν να μεταφέρουν πραγματικά επιστημονικά ερευνητικά δεδομένα, ένα ψεύδος, που δεν είναι μόνο υποκρισία, αλλά μπορεί μα είναι επιβλαβές για τα παιδιά των οποίων οι ζωές επηρεάζονται από τις σχετικές με τα ζητήματα επιμέλειας αποφάσεις των δικαστών και των επαγγελματιών ψυχικής υγείας. Με λίγα λόγια, πάρα πολλοί καλοπροαίρετοι δικαστές και δικηγόροι έχουν παραπλανηθεί στο να δεχτούν συμβουλές που δεν βασίζεται σε επιστημονικές ερευνητικές αποδείξεις.
Η κοινή ανατροφή των παιδιών δεν αφορά τα δικαιώματα των γονέων. Αφορά το να πως θα κάνουμε τις καλύτερες επιλογές για τα παιδιά, λαμβάνοντας αποφάσεις που στηρίζονται στέρεα στην επιστημονική έρευνα και όχι για τις προσωπικές απόψεις των γονέων, των ομιλητών των διαλέξεων, των επαγγελματιών της ψυχικής υγείας ή των δικαστών.
Ο Δρ Λίντα Nielsen είναι καθηγήτρια της ψυχολογίας του Εφήβου και της Εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο Wake Forest.
