Το βράδυ της Κυριακής, πολιτικοί, δικαστικοί, ακαδημαϊκοί, δημοσιογράφοι και η κοινωνία των πολιτών συναντήθηκαν στον κήπο του Νομισματικού Μουσείου στο πλαίσιο της εκδήλωσης με τίτλο «Συνεπιμέλεια Τώρα» που διοργάνωσε ο σύλλογος Συνεπιμέλεια με την υποστήριξη του ομίλου 24MEDIA. Στο επίκεντρο της συζήτησης το αίτημα για ίση φροντίδα και ίσο χρόνο με τα παιδιά και από τους δύο γονείς μετά από ένα διαζύγιο. Μια πρακτική που ενθαρρύνεται τόσο επιστημονικά όσο και σε επίπεδο νομοθετημάτων τα τελευταία χρόνια και έχει ήδη καταγράψει θετικά αποτελέσματα διεθνώς για τους γονείς, για το παιδί και για τη δικαιοσύνη, εξοικονομώντας πόρους και διασφαλίζοντας την καλή ψυχική υγεία όλων. Στην Ελλάδα ωστόσο, επικρατεί το σενάριο του συγκρουσιακού διαζυγίου με τον δικαστή να δίνει την αποκλειστική επιμέλεια στη μητέρα, αφήνοντας κάποιο χρόνο επικοινωνίας με τον πατέρα, ο οποίος αποξενώνεται εν τέλει με το παιδί του.

 

 

 

 

 

Eίναι ντροπή για τον νομικό πολιτισμό μας

 

«Σήμερα είναι ντροπή για τον νομικό πολιτισμό μας ότι πρέπει να ερίζουν οι γονείς με έπαθλο την ανατροφή του παιδιού» σημείωσε ο πρόεδρος του συλλόγου Συνεπιμέλεια, Γιάννης Παπαρρηγόπουλος, τονίζοντας ότι μέλημα του δικαστή θα έπρεπε να είναι το πως θα αναδιοργανώσει την οικογένεια μετά το χωρισμό των γονέών, δινοντας έμφαση στη φροντίδα του παιδιού, στο χρόνο και στην κατανομή των δαπανών διαβίωσης ώστε ο χωρισμός των γονέων να μην επηρεάζει το παιδί. Ο κύριος Παπαρρηγόπουλος αναφέρθηκε στη δυνατότητα για δικαστική ή οικογενειακή διαμεσολάβηση ούτως ώστε οι διαφορές να λύνονται με την λεγόμενη «φιλική» δικαιοσύνη και έκανε ειδική μνεία στα σχέδια ανατροφής παιδιού (parenting plans) που προβλέπονται στο πρόσφατο ψήφισμα 2079/2015 του Συμβουλίου της Ευρώπης. «Σταδιακά στις χώρες όπου εφαρμόζονται τα parenting plans, στο 70% των περιπτώσεων οι γονείς συμφωνούν και στο 30% έρχεται ο δικαστής να συμπληρώσει όπου υπάρχουν διαφωνίες. Τα πλεονεκτήματα είναι προφανή. Αποφεύγονται οι εντάσεις και εφαρμόζεται ό τι συμφωνήθηκε ενώ το αντίθετο συμβαίνει με τις δικαστικές αποφάσεις που επιβάλλονται στους ανθρώπους». Τέλος, ο πρόεδρος του συλλόγου αναφέρθηκε στην αυξημένη αντιδικία που παρατηρείται στη χώρα μας και στις πάμπολες παραβιάσεις της επικοινωνίας του γονιού που δεν έχει την επιμέλεια. «Δίνοντας την απόλυτη εξουσία και ατιμωρησία σε έναν άνθρωπο υπάρχει μεγάλη πιθανότητα αυτός να την αξιοποιήσει κακοποιητικά», κατέληξε. Και δεν ήταν λίγοι οι παρευρισκόμενοι γονείς που πήραν το λόγο για να τον επιβεβαιώσουν με τις μαρτυρίες τους.

 

 

«

Από τη στιγμή που χώρισα, έκανα δυόμισι χρόνια να δω το παιδί μου παρόλο που το δικαστήριο μου έδωσε το δικαίωμα της επικοινωνίας. Την έπεισαν να μην με βλέπει. Και αναρωτιέμαι. Βγαίνει μια απόφαση δικαστηρίου και λέει ότι εγώ πρέπει να βλέπω το παιδί μου, για ποιο λόγο αυτό να μην γίνεται; Ένας γονιός που ασκεί τέτοια ψυχολογική πίεση στο παιδί του είναι καλός γονιός ή κακός; Έχει δικαίωμα να ανατρέφει το παιδί; Ευτυχώς έχω καλές σχέσεις με τον μεγάλο μου τον γιο και μέσω αυτού, κάτι άλλαξε. Την πρωτοχρονιά με πήρε τηλέφωνο η κόρη μου, καταλαβαίνεται πώς αισθάνθηκα…».

 

Η ζημιά που έχει υποστεί η κόρη μου κυρίως είναι ανεπανόρθωτη

 

«Η πρώην σύζυγός μου με κατηγόρησε για ασέλγεια όταν η κορούλα μου ήταν 4 ετών. Μετά από έναν δεκαετή αγώνα, όπου από τη μία έπρεπε να αποδείξω ότι δεν είμαι ελέφαντας και από την άλλη έπρεπε να κρατήσω επαφή με την κόρη μου πάσει θυσία για να μην επέλθει η αποξένωση, μετά από αυτόν τον τιτάνιο αγώνα που μου στοίχισε οικονομικά αλλά κυρίως ψυχολογικά -δεν περιγράφεται ο πόνος που έζησα- έφτασαν στο πενταμελές εφετείο κακουργημάτων όπου και αθωώθηκα παμψηφεί και με την αθωωτική πρόταση του εισαγγελέως. Το δικαστήριο διέκρινε ότι η κατηγορία ήταν υποκινουμένη από εκδικητικότητα. Τελείωσε λοιπόν ο δικός μου ο αγώνας να αποδειχθεί ότι είμαι αθώος, ξεκίνησε όμως ένας άλλος αγώνας να αποκατασταθεί η σχέση μου με το παιδί. Κι εδώ δεν ξέρω πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Η ζημιά που έχει υποστεί η κόρη μου κυρίως είναι ανεπανόρθωτη. Και δεν υπάρχει κανένα σύστημα που να καταδικάζει ανθρώπους που καταφεύγουν σε ψευδείς κατηγορίες, ώστε αυτές να αποφεύγονται».

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Μπορεί ένας νέος νόμος να αλλάξει ανθρώπινες συμπεριφορές;

 

Μπορεί να δοθεί πολιτική λύση στο πρόβλημα; Πού είμαστε πίσω και τι πρέπει να γίνει; Ο δικαστής κινείται πάνω σε έναν νόμο, χρειάζεται μια νέα νομική ρύθμιση ή όχι; Τα παραπάνω ερωτήματα έθεσε ο συντονιστής της συζήτησης, δημοσιογράφος, Διευθυντής Radio Business Unit και σύμβουλος διοίκησης της 24 Media  Κώστας Αρβανίτης, ο οποίος τόνισε την κρισιμότητα του ζητήματος αναφερόμενος στην τριακονταετή εμπειρία του στο ΚΕΘΕΑ. «Ένα μεγάλο ποσοστό που έχει να κάνει με την παραβατική και προβληματική συμπεριφορά παιδιών αφορά όχι στις διαλυμένες οικογένειες όπως θέλουν κάποιοι να λένε αλλά στην κακή επικοινωνία μεταξύ του ζευγαριού, είτε είναι μαζί είτε είναι χώρια. Οι διαλυμένες οικογένειες είναι ένας ψεύτικος μύθος που βολεύει πάρα πολλούς. Θέλω να σας πω από την εμπειρία μου στο ΚΕΘΕΑ ότι οι γονείς που είχαν επικοινωνία είχαν άμεσα αντανακλαστικά και σώσανε το παιδί, όταν το πρόβλημα τους χτύπησε την πόρτα. Υπάρχει ωστόσο ένας προβληματισμός. Μπορεί ο νόμος να καθορίσει ανθρώπινες συμπεριφορές και μέχρι πού μπορεί να φτάσει αυτή η ιστορία όταν δυο άνθρωποι δεν μπορούν να επικοινωνήσουν;».

 

 

 

 

 

Για ένα ερώτημα χωρίς εύκολες απαντήσεις έκανε λόγο ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Ξυδάκης, στεκόμενος στην ανάγκη να εργαστούμε για την αλλαγή νοοτροπίας μέσα στην κοινωνία. «Η κοινωνία μας αλλάζει ραγδαία. Πριν από κάποια χρόνια δεν θα μπορούσαμε να συζητήσουμε καν για μονογονεϊκές οικογένειες. Αυτά είναι ζητήματα απότοκα των νεωτερικών κοινωνιών, όπου στην παραγωγή έχουν μπει άνδρες γυναίκες, και οι γονείς είναι συχνά άτομα πρωτίστως ναρκισσευόμενα και κατόπιν άτομα που υποτάσσουν τον εγωισμό τους σε αυτό που λέμε αγάπη και οικογένεια».

Ο ευρωβουλευτής Νότης Μαριάς επεσήμανε ότι το ζήτημα δεν είναι μόνο ελληνικό αλλά ευρωπαϊκό κι αναφέρθηκε σε πλήθος υποθέσεων που φτάνουν στην επιτροπή αναφορών του Ευρωκοινοβουλίου, της οποίας ο ίδιος είναι μέλος. «Για το λόγο αυτό δημιουργήσαμε μια ομάδα εργασίας και βγάλαμε ορισμένα συμπεράσματα. Οι δικαστικές αποφάσεις σε όλα τα κράτη λαμβάνονται με γνώμονα το συμφέρον του παιδιού, όμως αλλιώς αντιλαμβάνεται κάθε κράτος το συμφέρον του παιδιού. Στην Ελλάδα επηρεάζει πολύ η ίδια η νομολογία, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο η δικαιοσύνη αντιλαμβάνεται την επίλυση των ενδοοικογενειακών διαφορών ο οποίος παγιώνει συμπεριφορές επί σειράς ετών, επομένως ο δικαστής αισθάνεται δεσμευμένος να ακολουθήσει τη νομολογία».

 

 

 

 

«Ο νόμος επιτρέπει και στους δύο γονείς να διεκδικήσουν την επιμέλεια. Δεν ξέρω αν πρέπει να αλλάξει ο νόμος ή να προηγηθεί η αλλαγή της νοοτροπίας» σημείωσε από πλευράς της η εισαγγελέας Ειρήνη Πανταζή. «Περιπτώσεις που ο πατέρας παρουσιάζεται στα δικαστήρια και διεκδικεί το παιδί είναι λίγες, ας πούμε ότι είναι το 9%. Οι περισσότεροι αρκούνται στην επικοινωνία. Το παν λοιπόν είναι θέμα παιδείας. Να μπορέσουμε να πείσουμε τους γονείς να έχουν τις ιδιαίτερες γνώσεις που χρειάζονται ως γονείς. Και οι δικαστές να έχουν τις ειδικές γνώσεις να κρίνουν τέτοιες υποθέσεις, ενδεχομένως μέσω του οικογενειακού δικαστηρίου, που αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει».

 

 

 

 

 

Ωστόσο, ο κύριος Παπαρρηγόπουλος έκανε λόγο για δικαστικό κατεστημένο που πρέπει να καμφθεί και εξέφρασε την άποψη ότι χρειάζεται νομική ρύθμιση, όπως η τροπολογία που κατέθεσαν οι βουλευτές Ανδρέας Λοβέρδος (ΠΑΣΟΚ), Γιώργος Αμυράς (ΠΟΤΑΜΙ) και Γιώργος Κατσαντώνης (ΈΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ). «Σήμερα διακόπτεται βίαια με απόφαση του δικαστή ο ισχυρός ψυχικός δεσμός πατέρα παιδιού εν ονόματι της προστασίας του ισχυρού ψυχικού δεσμού μητέρας παιδιού κι αυτό δικαιολογείται με μια αιρετική ερμηνεία της έννοιας του συμφέροντος του παιδιού που μόνο στη χώρα μας ακολουθείται, δηλαδή η δικαιοσύνη λειτουργεί με μεροληψία, στερεότυπα, copy paste αποφάσεις χάριν της απόδρασης από το πρόβλημα με αποτέλεσμα αποξένωση πατέρα – παιδιού. Γι αυτό επιβάλλεται νομοθετική ρύθμιση. Άλλωστε πρόσφατα κατατέθηκε τροπολογία βουλευτών τριών κομμάτων για να κάμψει μία αντίδραση που σήμερα μόνο ένα δικαστικό κατεστημένο ορθώνει».

«Θεωρούμε ως Ένωση Κεντρώων ότι η συνεπιμέλεια μπορεί να συμβάλει σε μια κατεύθυνση γόνιμης λύσης» είπε σχετικά ο συντονιστής του Τομέα Παιδείας του κόμματος Παναγιώτης Ευαγγελίου. «Ως προς τις σχετικές ερωτήσεις και την τροπολογία που έχουμε καταθέσει δεν λάβαμε καμία απάντηση. Ελπίζουμε μελλοντικά σε λύση προς όφελος των παιδιών και θα συνεχίσουμε να είμαστε συναγωνιστές σας».

 

«Το Ποτάμι θα συνεχίσει προσπάθεια για να ψηφιστεί η τροπολογία» πρόσθεσε η Μαρίνα Γραμματικοπούλου, δικηγόρος και μέλος του Τομέα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του κόμματος. «Χρειάζεται η νομοθέτηση για να βοηθήσει και τη γυναίκα που νομίζει ότι είναι παντοδύναμη και θα κάνει ό,τι θέλει με το παιδί της».

 

 

 

 

«Με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο που δίνει την επιμέλεια στη μητέρα και την επικοινωνία στον πατέρα έχουμε οδηγηθεί σε γεγονότα που τραυματίζουν τα παιδιά» είπε από πλευράς του ΠΑΣΟΚ ο βουλευτής Δημήτρης Κωνσταντόπουλος. «Η απάντηση στα προβλήματα είναι η συνεπιμέλεια. Πρέπει να ξαναφέρουμε την τροπολογία στη Βουλή και νομίζω ότι και οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ θα ψηφίσουν θετικά. Ο κ. Παρασκευόπουλος είπε ότι πρέπει να αποφανθεί η νομοπαρασκευατική επιτροπή. Ας ελπίσουμε να αποφανθεί σύντομα. Επιβάλλεται να δώσει γρήγορες απαντήσεις».

 

 

 

 

«Το ΠΑΣΟΚ κάνει μεγάλη προσπάθεια για το οικογενειακό δικαστήριο, ένα κοινό πλαίσιο όπου θα συνυπάρχουν δικαστές, γονείς, ψυχολόγοι» πρόσθεσε η Ζέφη Δημαδάμα, Αντιπρόεδρος Γυναικών του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, τασσόμενη υπέρ της συνεπιμέλειας.

Τέλος, τοποθετήθηκε ο υφυπουργός Εργασίας Αναστάσιος Πετρόπουλος, ξεκαθαρίζοντας την πρόθεση της κυβέρνησης για μια παρέμβαση ευρύτερη και σοβαρή. «Δεν λύνεται με μια τροπολογία το θέμα των παιδιών, μακάρι να χρειαζόταν μόνο αυτό» είπε χαρακτηριστικά διευκρινίζοντας ότι αυτό δεν είναι άρνηση στη ρύθμιση που πρέπει να υπάρξει, ωστόσο πρέπει αυτή η ρύθμιση να είναι πολύ πιο ουσιαστική, επιστημονικά τεκμηριωμένη με τρόπο που θα φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα και θα βελτιώνει τα πράγματα στο επίπεδο της οικογένειας, εντάσσοντας το θέμα οικογένεια και στην εκπαιδευτική διαδικασία. «Συνεπιμέλεια δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρέπει να υπάρχει, χωρίς να είναι καταναγκαστική», κατέληξε.

Την εκδήλωση έκλεισε ο Κώστας Αρβανίτης επισημαίνοντας ότι η τροπολογία ήταν μια καλή κίνηση που άνοιξε την συζήτηση μέσα στο Κοινοβούλιο και διαπιστώνοντας την κοινή προοδευτική οπτική επί του ζητήματος της συνεπιμέλειας, όπως εκφράστηκε από όλους τους παρευρισκόμενους, εκπροσώπους του κυβερνόντος κόμματος και των υπολοίπων κομμάτων.