Λαμβάνονται μέτρα για να προληφθεί η «γονεϊκή αποξένωση» τα οποια περιλαμβάνουν ποινές, όπως μόνιμη απαγόρευση κάθε επαφής με το παιδί. Η γονεϊκή αποξένωση εκτιμάται ότι συναντάται σε 11%-15% των διαζυγίων που περιλαμβάνουν παιδιά.
Amelia Hill Friday 17 November 2017
Δημοσιεύτηκε στο The Guardian
ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΠΙΕΣΑΤΕ ΕΔΩ
Μπορεί ν’απαγορευθεί κάθε επαφή με το παιδί για τους στους χωρισμένους γονείς που τυχον προσπαθήσουν να το στρέψουν ενάντια στον πρώην σύντροφο, σύμφωνα με μία πρωτοποριακή διαδικασία που εκδικάζεται από την υπηρεσία «Children and Family Court Advisory and Support Service (Cafcass)».
Το φαινόμενο κατά το οποίο ένας γονιός δηλητηριάζει το παιδί εναντίον του άλλου συντρόφου είναι γνωστό ως γονεϊκή αποξένωση, ο απώτατος σκοπός της οποίας είναι να πειστεί το παιδί να παραλείψει μόνιμα αυτόν το γονιό από τη ζωή του.
Το Cafcass ανέφερε πως πρόσφατα συνειδητοποίησε ότι η γονεϊκή αποξένωση συνέβη σε μεγάλο ποσοστό των 125.000 υποθέσεων που τους απασχολούν κάθε χρόνο. Η Sarah Parsons, υποδιευθύντρια στο Cafcass, ανέφερε: «Αναγνωρίζουμε όλο και περισσότερο ότι η γονεϊκή αποξένωση αποτελεί μέρος πολλών υποθέσεών μας και έχουμε συνειδητοποιήσει πως είναι ζωτικής σημασίας να κάνουμε το πρώτο βήμα. Η νέα προσέγγισή μας είναι πρωτοποριακή.»
Η νέα προσέγγιση θα δώσει αρχικά στους γονείς την ευκαιρία να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους με τη βοήθεια εντατικής θεραπείας. Οι γονείς που με αποξενωτικές τάσεις που δεν ανταποκρίνονται στην θεραπεία θα απαγορεύεται να ζουν μαζί με τα παιδιά τους. Επιπρόσθετα, η επαφή μεταξύ γονέα και παιδιού θα μπορεί να περιοριστεί ή και να απαγορευθεί για έναν αριθμό μηνών. Στις πιο ακραίες περιπτώσεις ο γονέας με αποξενωτικές τάσεις θα αποκλείεται μόνιμα από οποιαδήποτε επαφή με το παιδί. Η γονεϊκή αποξένωση εκτιμάται πως συναντάται σε 11%-15% των διαζυγίων που περιλαμβάνουν παιδιά, ένας αριθμός που όμως θεωρείται πως αυξάνεται.
Άλλες έρευνες έχουν αποδείξει ότι περίπου 1% των παιδιών και εφήβων στη Βόρεια Αμερική βιώνουν γονεϊκή αποξένωση. Οι δικαστές στο Ηνωμένο Βασίλειο αναγνωρίζουν όλο και περισσότερο το φαινόμενο. Μία δικαστής έγραψε για μια υπόθεση, όπου χρειάστηκε να μεταφέρει τον τόπο κατοικίας για να επανασυσταθεί η σχέση μεταξύ ενός γονέα και του αποξενωμένου παιδιού του. «Θεωρώ την γονεϊκή χειραγώγηση των παιδιών, την οποία διακρίνω σε τεράστιο βαθμό, ως ιδιαιτέρως επιβλαβή,» ανέφερε στην συνόψισή της.
H γονεϊκή αποξένωση συμβαίνει σε ένα ευρύ φάσμα, από ήπια μέχρι ακραία, όλες οι μορφές της οποίας μπορούν να είναι εξαιρετικά επιβλαβείς για το παιδί που εμπλέκεται. Ειδικοί παραδέχονται πως μόλις πρόσφατα αρχίζουν να καταλαβαίνουν την ποικιλία των τρόπων που εκδηλώνεται η γονεϊκή αποξένωση. Η Parsons αναφέρει: «Έχουμε σχηματίσει μια πολύ πιο ξεκάθαρη άποψη για την γονεϊκή αποξένωση πρόσφατα με αφορμή την οποία θέλουμε να στείλομυ ένα πολύ δυνατό, ηχηρό μήνυμα. «Η τωρινή, διαδεδομένη άποψη για την γονεϊκή αποξένωση είναι ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη και δεν αναγνωρίζει όλο το φάσμα. Θέλουμε να επαναπροσδιορίσουμε τον πυρήνα του ζητήματος και να αναπτύξουμε μία πιο λεπτή και φιλοσοφημένη προσέγγιση του τι συμβαίνει.» Η γονεϊκή αποξένωση συμβαίνει σχεδόν αποκλειστικά όταν οι γονείς χωρίζουν ή παίρνουν διαζύγιο, ειδικά όταν υπάρχει δικαστικό υπόβαθρο.
Είναι παρ’ όλα αυτά διαφορετική από την κοινή οξύτητα μεταξύ των διαζευγμένων γονιών και αναγνωρίζεται διεθνώς ως ιδιαίτερη μορφή γονεϊκής ψυχολογικής κακομεταχείρισης και οικογενειακής βίας, υπονομεύοντας βασικές αρχές της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού των Ηνωμένων Εθνών.
Στις ΗΠΑ και στον Καναδά ορίζονται επιβλέποντες των γονιών και συμβουλεύονται από τα δικαστήρια, ώστε να βοηθήσουν να αποκατασταθούν οι σχέσεις μεταξύ γονιών και παιδιών που αναγνωρίζονται ως αποξενωμένοι. Μέχρι τώρα υποθέσεις γονεϊκής αποξένωσης στο Ηνωμένο Βασίλειο βασίζονται στους κοινωνικούς λειτουργούς του Cafcass που αναγνωρίζουν τα γεγονότα ανά υπόθεση.
Πολλοί γονείς όμως οι εμπειρίες αποξένωσής τους έχουν ξεγλιστρήσει από το σύστημα των κοινωνικών λειτουργών και του δικαστηρίου οικογενειακών υποθέσεων, οδηγώντας συχνά στη μόνιμη αποξένωσή τους από τα παιδιά τους.
Από την άνοιξη του 2018 όλοι οι κύριοι κοινωνικοί λειτουργοί του Cafcass θα εξοπλιστούν με ένα νέο σετ κατευθυντήριων γραμμών που ονομάζεται «Οδηγίες έντονης διαμάχης», το οποίο θα σχηματοποιεί τα βήματα που πρέπει να ακολουθούν οι κοινωνικοί λειτουργοί όταν θα υποπτεύονται υποθέσεις αποξένωσης.
Οι οδηγίες θα αναφέρουν ακριβώς πότε ένα παιδί θα πρέπει να απομακρύνεται από τον γονιό με αποξενωτικές τάσεις και θα δίνεται στον γονιό «στόχο». Οι κατευθυντήριες γραμμές που θα επηρεάζουν επίσης το πως αντιμετωπίζονται οι υποθέσεις σε οικογενειακές δίκες, στάλθηκαν στην αρχή αυτού του μήνα σε δικαστές, lobby groups συμπεριλαμβανομένου του «Families Need Fathers», ειδήμονες, γιατρούς και δικηγόρους για μία τρίμηνη γνωμοδότηση.
Μαζί με τις κατευθυντήριες γραμμές το Cafcass ανέπτυξε ένα εντατικό πρόγραμμα 12 εβδομάδων που ονομάζεται «Θετική Ανατροφή» και έχει σχεδιαστεί για να βοηθήσει τους «βίαιους» γονείς να μπουν στην θέση των παιδιών τους και να σταματήσουν το μοτίβο της συμπεριφοράς τους. Μία δοκιμή τους θα ξεκινήσει σύντομα με 50 οικογένειες έντονης διαμάχης που αναζητούνται σε όλη τη χώρα. Μετά από μια αξιολόγηση την άνοιξη, το πρόγραμμα θα παρουσιαστεί διεθνώς. Αν δεν πετύχει θα επιστρατευθούν ψυχίατροι, ψυχολόγοι και ειδήμονες στην πνευματική υγεία. Αν ο γονιός με αποξενωτικές τάσεις συνεχίσει την «βία» η επαφή με το παιδί θα περιοριστεί σε επισκέψεις υπό επίβλεψη. Σε ακραίες περιπτώσεις θα ξεκινάει διαδικασία προστασίας και ο γονιός θα χάνει επαφή με το παιδί. «Η προτεραιότητά μας όμως είναι να διατηρήσουμε την σχέση και με τους δύο γονείς» ανέφερε η Parsons. O Jerry Karlin, πρόεδρος και διαχειριστής του «Families Need Fathers», είπε ότι η νέα προσέγγιση του Cafcass είναι «πολύ ευπρόσδεκτα νέα». «Η συκοφαντία εναντίον ενός γονιού έχει αναγνωριστεί εδώ και καιρό ως επιβλαβής για το παιδί όχι μόνο κατά τον χωρισμό, αλλά φτάνει μέχρι και την ενηλικίωση», είπε.
«Η γονεϊκή αποξένωση αναγνωρίζεται ως το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτών που απευθύνονται στο “Families Need Fathers” για βοήθεια». Υπόθεση Έρευνας – Robert (ψευδές όνομα). «Έχω βιώσει και δει με τα ίδια μου τα μάτια την ανυποχώρητη αποξένωση της μεγαλύτερής μου κόρης τα τελευταία 5 χρόνια που εν τέλει οδήγησε στην πλήρη απώλεια επαφής. Στο πέρας του ερχόμενου Γενάρη δεν την έχω δει ούτε ακούσει από αυτήν για 3 χρόνια. Είχαμε μία φανταστική, στοργική σχέση για τα πρώτα 12 χρόνια της ζωής της. «Γνωρίζω απ’ όσα μου έχει πει η μικρότερή μου κόρη ότι η πρώην γυναίκα μου φόρτωσε ένα υπερβολικό φορτίο στρες στην μεγαλύτερη μου κόρη με τρόπους ύπουλους και μη.. Κατέληξε να είναι τόσο τραυματικό συναισθηματικά, ώστε να με δει. Εν τέλει, μου έστειλε ένα e-mail λέγοντας πως ήθελε να διακόψει κάθε επαφή μαζί μου. Δεν έχω ξαναεπικοινωνήσει μαζί της έκτοτε. «Ο πόνος του να υπόκεισαι σε γονεϊκή αποξένωση ως γονιός-στόχος είναι καταστροφικός ψυχικά στη ζωή. Στις πιο σκοτεινές μου μέρες θυμάμαι να βρίσκομαι έξω οδηγώντας τη νύχτα και να σκέφτομαι πως ίσως δεν θα στρίψω το τιμόνι όταν βρεθώ στη διασταύρωση με τον ψηλό πέτρινο τοίχο. Είναι μία απαίσια μορφή παιδικής βίας που δυσκολεύεται να απαλλαχτεί από τις προκαταλήψεις και την άγνοια».