Ολα του… διεθνούς διαζυγίου δύσκολα

 Ένα άρθρο της   ΙΩΑΝΝΑ ΦΩΤΙΑΔΗ στην Καθημερινή, 20/1/2018, 

για να δείτε το πρωτότυπο πιέσατε ΕΔΩ

Η «ερωτική μετανάστευση», τα ζευγάρια του Εrasmus, αλλά και οι πιο ώριμες ερωτικές ιστορίες μεταξύ ατόμων διαφορετικών εθνικοτήτων, στην εποχή του Ιντερνετ και των οικονομικών αεροπορικών εισιτηρίων, αυξάνονται και πληθύνονται… Ενδεικτικά, στην Ελλάδα το 2007 τελέστηκαν 4.145 μεικτοί γάμοι, το 2012, 4.856 και το 2016, 4.352. Τι συμβαίνει, όμως, όταν ο έρωτας στερεύει και τα μεικτά ζευγάρια αποφασίζουν να χωρίσουν τις περιουσίες, αλλά και τα τέκνα τους;

Μια Ελβετίδα παντρεύτηκε έναν Αιγύπτιο το 2008. Το 2013 χώρισαν και την επόμενη χρονιά βγήκε το διαζύγιο. Η γονική μέριμνα δόθηκε στη μητέρα και ο πατέρας διατήρησε το δικαίωμα της επικοινωνίας και δύο εβδομάδες διακοπών. Στις πρώτες τους διακοπές, τα παιδιά, που είχαν και την αιγυπτιακή υπηκοότητα, πήγαν στην Αίγυπτο ακολουθώντας τον πατέρα τους. Οι ανησυχίες της μητέρας, που δεν εισακούσθηκαν από τις δικαστικές αρχές, επαληθεύθηκαν. Τα κορίτσια δεν επέστρεψαν έκτοτε από την Αίγυπτο. Λύση δεν διαφαίνεται, αφού η Διεθνής Συνθήκη της Χάγης δεν μπορεί να εφαρμοστεί, καθώς η αραβική χώρα δεν είναι μεταξύ εκείνων που την έχουν προσυπογράψει.

Η παραπάνω υπόθεση απασχόλησε πολύ τα ελβετικά ΜΜΕ, όμως αντίστοιχες, λιγότερο κινηματογραφικές ιστορίες, σημειώνονται και εντός Ε.Ε., όπου δεν υπάρχει πλήρης εναρμόνιση των νομοθετικών πλαισίων ούτε συνεργασία των εκάστοτε αρχών. Στα 140.000 ευρωπαϊκά διαζύγια τον χρόνο πραγματοποιούνται περίπου 1.800 «απαγωγές» παιδιών από τους γονείς τους στην Ε.Ε.

Ο ισχύων κανονισμός της Ε.Ε. για τις διαφορές και τη γονική μέριμνα φαίνεται, λοιπόν, ότι «χώλαινε». Το πρόβλημα συζητήθηκε προ ημερών στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβούλιου, η οποία εντέλει ενέκρινε τις προτεινόμενες τροποποιήσεις με 562 ψήφους υπέρ, 16 κατά και 43 αποχές. Προτεραιότητα πλέον θα έχουν τα δικαιώματα του παιδιού, ενώ θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την αρτιότερη συνεργασία των Αρχών.

«Προσωπικά, έχω διαχειριστεί πάνω από δώδεκα υποθέσεις “απαγωγών” παιδιών», εξηγεί στην «Κ» η δικηγόρος Αθηνών κ. Σοφία Αντωνοπούλου, «Δεν πρόκειται βέβαια για πραγματική απαγωγή, αλλά για μετοίκιση σε άλλη χώρα κατά κανόνα μαζί με τον γονιό που έχει την επιμέλεια». Σε περίπτωση που το παιδί έχει απαχθεί από τον γονιό που δεν έχει την επιμέλεια, η δικηγόρος έχει αναγκαστεί να ενεργοποιήσει μέχρι και την έκδοση ευρωπαϊκού και διεθνούς εντάλματος σύλληψης.

Η απόφαση μετοίκισης, συχνά, δεν ενέχει πρόθεση αντεκδίκησης ή απομάκρυνσης από τον άλλο γονέα. «Εχω πελάτισσες που είχαν βιοποριστικό πρόβλημα και βρήκαν εργασία εκτός συνόρων», διευκρινίζει η κ. Αντωνοπούλου, «έτσι έφυγαν για ΗΠΑ, Μ. Βρετανία, Αυστραλία, Γερμανία και Ισπανία». Φυσικά, εδώ προκύπτει σύγκρουση δικαιωμάτων, καθώς παρακωλύεται η επικοινωνία του άλλου γονέα με το παιδί, επομένως δεν εφαρμόζεται η σχετική απόφαση του δικαστηρίου. Μεταξύ των τροποποιήσεων προβλέπεται να εισακούεται η γνώμη του παιδιού. «Το αν θα ερωτηθεί το παιδί, στην Ελλάδα, εναπόκειται στην κρίση του δικαστή», απαντά η ίδια, «συνήθως τα μεγαλύτερα παιδιά εισακούονται».

«Για χάρη των παιδιών»

Αμφιβολίες, όμως, για το αν οι αλλαγές που δρομολογούνται θα μπορέσουν να εφαρμοστούν στην Ελλάδα διατυπώνει ο κ. Ιωάννης Παπαρρηγόπουλος, δικηγόρος και πρόεδρος του Ελληνικού Συμβουλίου Κοινής Ανατροφής – Σύλλογος Συνεπιμέλεια. «Η Ελλάδα είναι η μόνη που διατηρεί τον θεσμό της αποκλειστικής επιμέλειας και η μόνη που δεν διαθέτει κοινωνικές υπηρεσίες», λέει ο ίδιος. «Αυτές, όμως, έχουν την κατάρτιση να γνωμοδοτήσουν και να συνομιλήσουν με ένα ανήλικο παιδί και όχι ένας δικαστής, που αφιερώνει πέντε λεπτά να το ακροαστεί». Και εκείνος έχει κληθεί πολλές φορές να διαχειριστεί περιπτώσεις «απαγωγών». «Συνήθως, η μετοίκιση γίνεται με νομιμοφανή τρόπο, οι μητέρες κατά κανόνα λαμβάνουν σχετική δικαστική άδεια», σχολιάζει από τη δική του πλευρά, «άπαξ και τα παιδιά περάσουν τα σύνορα, σπάνια επιστρέφουν». Οπως εξηγεί, «η κατάσταση παγιώνεται και η εκ νέου αλλαγή τόπου κατοικίας θεωρείται εις βάρος των παιδιών». Πολλοί πελάτες του βρέθηκαν τελικά να μετακομίζουν και οι ίδιοι στη Βόρεια Ευρώπη, «για χάρη των παιδιών».