Στο τεύχος 5 του 2018 του νομικού περιοδικού Εφαρμογές Αστικού Δικάιου και Πολιτικκής Δικονομιας (ΕφΑΔΠολΔ τ. 5/2018) δημοσιεύθηκε άρθρο του Δρ Εμμανουήλ Μάγκου, αναπληρωτή καθηγητή στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, με τίτλο «Μη Εφαρμογή της Κοινής Ανατροφής (στην Ελλάδα): Μία Συστηματική Επισκόπηση».
Ο συγγραφέας κάνει μια συστηματική επισκόπηση της πρόσφατης επιστημονικής βιβλιογραφίας στα θέματα της κοινής ανατροφής παιδιών, κυρίως από πλευράς επιπτώσεων της μη εφαρμογής της κοινής ανατροφής των παιδιών στην ψυχική ευημερία των παιδιών.
Κριτικά παρουσιάζει το εσωτερικό νομολογιακό δόγμα, δηλαδή τις αναπόδεικτες υποθέσεις της λεγόμενης βιοικοινωνικής υπεροχής της μητέρας, της θεωρίας της σύγκρουσης, της προσαρμογής, του λεγόμενου σταθερού περιβάλλοντος του παιδιού κα.
Δεν εξαντλείται στην παρουσίαση του προβλήματος αλλά τονίζει και την διάσταση της δημόσιας υγείας καθώς και τον ρόλο των φορέων (ειδικοί, δικηγόροι) που εμπλέκονται σε αυτό.
«Τα τελευταία είκοσι χρόνια, η αρχή της συνεπιμέλειας (joint custody) ή αλλιώς κοινής ανατροφής (shared parenting), όπου το παιδί εξασφαλίζει τουλάχιστον το 35% του χρόνου του με κάθε γονιό, έχει εισαχθεί στο οικογενειακό δίκαιο των περισσότερων κρατών-μελών της Ε.Ε. (ενδεικτικά αναφέρουμε: Γαλλία , Μ. Βρετανία, Ιρλανδία Ιταλία , Βέλγιο, Δανία, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία, Γερμανία , Φινλανδία, Αυστρία) αλλά και σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες του δυτικού κόσμου (ενδεικτικά αναφέρουμε: ΗΠΑ (17 πολιτείες), Αυστραλία, Καναδάς, Μεξικό, Βραζιλία), ακόμα και στην Αφρική (βλ. Νότιος Αφρική). Στις περισσότερες εξ’ αυτών μάλιστα, επιβάλλεται ή απλώς υποστηρίζεται και το σύστημα της εναλλασσόμενης κατοικίας (alternate housing / shared residence).»
Η προσέγγιση του ζητήματος γίνεται μέσα από πέντε διαστάσεις. Τις παραβιάσεις δικαιωμάτων γονέων – παιδιού, το θεσμικό κενό, το νομολογιακό έθιμο, την ψυχική κακοποίηση γονέων παιδιών και – κάτι ιδιαίτερα σημαντικό – την ηθική διάσταση, δηλαδή τις ευθύνες των γονέων, των ειδικών και των δικηγόρων.
Συνοψίζοντας, «Στην Ελλάδα, η απουσία ρυθμίσεων που θα εναρμονίσουν το νομοθετικό πλαίσιο με τους Ευρωπαϊκούς κανόνες και πρακτικές, σε συνδυασμό με την ελληνική δικαστηριακή πρακτική που προτάσσει το συμφέρον του παιδιού να είναι κοντά στον έναν γονέα, έχουν ως αποτέλεσμα η συντριπτική πλειοψηφία των αντιδικιών περί επιμέλειας να δίνουν την αποκλειστική επιμέλεια του παιδιού στον ένα γονέα.»
Εκτός από την ακαδημαϊκή προσφορά της μελέτης που δημοσιεύθηκε, διαπιστώνεται ότι για πρώτη φορά ένα νομικό περιοδικό δημοσίευσε μελέτη για την συνεπιμέλεια. Μέχρι τώρα ο νομικός κόσμος αρνείτο ν’ ακούσει και να διαβάσει. Τολμώ να χαρακτηρίσω τη δημοσίευση του άρθρου ως το τέλος του επιστημονικού bulling στην Ελλάδα.
Ι. Παπαρρηγόπουλος
