Άρθρο που δημοσιεύθηκε στο σάιτ ΔΙΚΑΣΤΙΚΟ
Για το πρωτότυπο άρθο δείτε ΕΔΩ
Συμφωνώντας με το άρθρο του συναδέλφου κ. Ανδρέα Αναγνωστάκη, θα επιχειρήσω εδώ να περιγράψω το πώς θα λειτουργήσει η συνεπιμέλεια στη πράξη, όταν αυτή εισαχθεί και στην Ελλάδα.
Ενδιαφέρει όλους η προστασία του παιδιού και η υγιής ψυχοσωματική ανάπτυξή του. Όλες οι επιστημονικές έρευνες καταλήγουν ότι η αποκοπή του παιδιού από ένα γονέα το οδηγεί σε ψυχοπαθολογία. Είναι προς το συμφέρον του παιδιού να μεγαλώνει εξίσου και με τους δύο γονείς του, να νοιώθει ως φυσικό του περιβάλλον το περιβάλλον και των δύο γονιών του.
Συνεπιμέλεια σημαίνει ότι τόσο μέσα στο γάμο ή τη συγκατοίκηση όσο και όταν οι γονείς χωρίσουν ή δεν ζουν μαζί, και οι δύο θα αναθρέφουν εξίσου τα παιδιά τους και ότι αυτά θ’ απολαμβάνουν εξίσου την παρουσία και των δύο γονέων τους στη καθημερινή τους ζωή.
Στη πράξη :
Κατά το χωρισμό ή ακόμα και πριν από αυτό, οι γονείς θα «κατεβάζουν» από το ίντερνετ το υπόδειγμα ενός «σχεδίου ανατροφής τέκνου – parenting plan» το οποίο θα αναρτήσει και θα επικαιροποιεί τακτικά η Πολιτεία.
Ο κάθε γονέας ξεχωριστά θα συμπληρώνει τις δικές του απαντήσεις στο υπόδειγμα που θα κατεβάσει. Θα δέχεται τις συμβουλές του δικηγόρου του και θα τον αμείβει για αυτές τις σημαντικές υπηρεσίες στην υπόθεση.
Στο P.P. θα περιγράφεται κάθε θέμα σχετικό με την ανατροφή του παιδιού. Ποια πόλη ή περιοχή θα είναι η νόμιμη κατοικία του παιδιού, σε ποιο σχολείο θα πηγαίνει τα επόμενα χρόνια, ποιες ξένες γλώσσες θα μάθει, ποια εξωσχολικά μαθήματα και δραστηριότητες, ποια σπορ και hobby θα εξασκεί, ποιες κοινωνικές δραστηριότητες, πως θα συμμετέχουν και οι δύο γονείς στην εκπαιδευτική διαδικασία, πότε και πως θα γίνεται η εναλλαγή των γονέων.
Ποιο παιδίατρο και άλλους γιατρούς θα έχει το παιδί, ποιά κοινωνική ασφάλιση και βιβλιάριο υγείας, το βιβλιάριο υγείας, το διαβατήριο, πότε θα πάρει κινητό, πότε θ’ ανοίξει λογαριασμό στα κοινωνικά δίκτυα, πως θα πηγαίνει στα παιδικά πάρτι, πως θα υποδέχεται τους γονείς της ευρύτερης οικογένειας, πως θα παρουσιαστεί στο παιδί και πως θ’ αποκαλεί τους επόμενους συντρόφους των γονέων του και τυχόν κατιόντες του, πως θα συνοδεύεται στις σχολικές γιορτές, στην κατασκήνωση, πως θα ταξιδεύει στο εξωτερικό και πως θ’ αντιμετωπιστούν τα ζητήματα θρησκείας, αρχών κα.
Πως θα συμμετέχουν και σε τι ποσοστό και οι δύο γονείς στις δαπάνες ανατροφής του παιδιού, ποιές είναι οι τακτικές και ποιες οι έκτακτες δαπάνες, πως θα καταγράφονται και θα επιμερίζονται, πως θ’ αποφασίζονται οι έκτακτες, πως θα εκκαθαρίζονται οι δαπάνες, πως θα επικοινωνούν οι γονείς μεταξύ τους και πως με το παιδί, αν θα υπάρχει ημερολόγιο του παιδιού, αν θα υπάρχει σύμβουλος και πως θα επιλύονται οι τυχόν διαφορές, πως θα τροποποιηθούν οι συμφωνίες.
Όπου υπάρχει συμφωνία των γονέων, θα υπογραφεί συναινετικό διαζύγιο υποβάλλοντας στο συμβολαιογράφο το σχέδιο ανατροφής τέκνου. Το ίδιο και για κάθε τροποποίησή του.
Όπου δεν υπάρχει συμφωνία θα καταφεύγουν στο δικαστή και θα προβλεφθεί ότι υποχρεωτικά θα εφαρμόζει τις ακόλουθες αρχές : Ίσες γονικές ευθύνες, δηλαδή ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις των γονέων. Για τ’ αναγνωρισμένα παιδιά εκτός γάμου θα ισχύει ότι και για όλα τα παιδιά. Ο τόπος κατοικίας του παιδιού θα είναι ο τόπος της τελευταίας κοινής κατοικίας των γονέων του. Θα αλλάζει μόνο με συμφωνία ή με δικαστική απόφαση. Ο δικαστής θα ορίζει υποχρεωτικά ίσο χρόνο (που δεν είναι άνισος) για το παιδί με κάθε γονέα του τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στις διακοπές.
Η συμφωνία των γονέων είναι ο στόχος και η ισότητα το μέσο. Όλοι ξέρουμε ότι για να συζητήσουν και να συμφωνήσουν οι δύο γονείς πρέπει να στέκονται στο ίδιο ύψος απέναντι στο νόμο, να έχουν την ίδια φωνή. Αυτό δε μπορεί να γίνει σε νομικό περιβάλλον αποκλειστικής επιμέλειας. Αντίθετα, θα συζητήσουν και θα συμφωνήσουν αν ξέρουν και οι δύο ότι στο δικαστήριο κανένας από του δύο δεν θα τα πάρει όλα και ο άλλος τίποτε. Θα πρέπει να παύσει αυτό που γίνεται σήμερα : ο ένας παίρνει όλο το χρόνο με το παιδί και το παιδί αποκλειστικά στο σπίτι του, μεταθέτοντας τον άλλο από το ρόλο του γονιού στο ρόλο του επισκέπτη.
Αν φθάσουν στο δικαστήριο, οι γονείς θα πάρουν ίσα δικαιώματα, χρόνο και φροντίδα του παιδιού. Αλλά οι γονείς μπορούν να συμφωνήσουν κάτι διαφορετικό. Ο ναυτικός, η αεροσυνοδός, ο στρατιωτικός, η επαγγελματίας με ειδικό ωράριο θα ρυθμίσουν τη ζωή τους στις ανάγκες τους. Θα συζητήσουν επί ίσοις όροις και θα συμφωνήσουν στη δική τους λύση.
Παραμένει δικαίωμα του κάθε πολίτη η προσφυγή στη δικαιοσύνη αλλά με τη συνεπιμέλεια καθίσταται πλέον συμφέρον για γονείς και δικηγόρους να κλείνουν τις υποθέσεις εκτός δικαστηρίων. Και αυτό είναι προς το συμφέρον του παιδιού. Μόνο οι γονείς ξέρουν το παιδί τους και τις ανάγκες της ζωής του και της δικής τους.
Εννοείται επίσης ότι όλα αυτά αφορούν τους «καλούς» γονείς αφού για τους «κακούς» γονείς εφαρμόζονται άλλες διατάξεις, το 1532 ΑΚ, ακόμα και μέσα στο γάμο.
Επίσης θα πρέπει για τα αναγνωρισμένα – με οποιοδήποτε τρόπο – παιδιά εκτός γάμου να εφαρμόζεται αναλογικά ότι ισχύει για τα παιδιά εντός γάμου.
Τέλος οι συμφωνίες και οι αποφάσεις πρέπει να εκτελούνται και γι’ αυτό θα προβλεφθούν μηχανισμοί και όχι μόνο ποινές. Οι μηχανισμοί αυτοί είναι δοκιμασμένοι και λειτουργούν παγκόσμια :
- Αν κάποιος γονιός δεν συνεργάζεται και δεν συμπληρώνει parenting plan λαμβάνεται υπόψη και εφαρμόζεται αυτό που συμπλήρωσε ο άλλος γονέας και επικύρωσε ο δικαστής.
- «Αντικειμενικές αξίες» διατροφής τέκνων, μια πρακτική που ήδη εφαρμόζει η Πολιτεία που έχει θεσπίσει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης νοικοκυριών. Η συζήτηση και η αντιδικία μεταξύ των γονέων θα γίνεται μόνο για τυχόν επιπλέον έκτακτες δαπάνες, εάν κάτι τέτοιο χρειάζεται, όπως π.χ. ορθοδοντικές, θέματα υγείας, μαθησιακές δυσκολίες κα.
- Σύσταση αμίσθων δικαστικών ψυχοκοινωνικών υπηρεσιών στο πρότυπο των συμβολαιογράφων, υποθηκοφυλάκων και δικαστικών επιμελητών ως άμισθοι δημόσιοι υπάλληλοι. Στελεχωμένες από επαγγελματίες ψυχολόγους, ψυχιάτρους, παιδιάτρους, παιδοψυχιάτρους, κοινωνικούς λειτουργούς με αντίστοιχα επαγγελματικά δικαιώματα. Με ενιαίο εθνικό πρωτόκολλο ενεργειών, ενιαία διαγνωστικά τεστ, ενιαία θεραπεία, με επιστημονική αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας (ψυχικής, σωματικής, σεξουαλικής), των ψευδών κατηγοριών, της γονικής αποξένωσης.
- Φιλική δικαιοσύνη, χωρίς αντιδικία των γονέων με προώθηση της δικαστικής μεσολάβησης και διαμεσολάβησης με τη προέχουσα συμμετοχή των δικηγόρων. Από τη διεθνή εμπειρία, όπου υπήρχε αποκλειστική επιμέλεια οι υποθέσεις καταλήγανε στα ακροατήρια. Όπου εισήχθη τον νέο μοντέλο οι υποθέσεις λύνονται συναινετικά έξω από τα δικαστήρια. Πρωταρχικό μέλημα του δικαστή στη φιλική δικαιοσύνη είναι πως το παιδί θα διατηρεί εξίσου σχέσεις και με τους δύο γονείς του.
Όλα τα πιο πάνω είναι ανέξοδα για το κρατικό προϋπολογισμό, κοινωνικά επωφελή και επιτρέπουν τη συμμόρφωση με τα διεθνή πρότυπα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Όλες οι πιο πάνω αλλαγές είναι συνολικά αναγκαίες. Η κοινή επιμέλεια χωρίς ίσο χρόνο και η εισαγωγή του «γονέα με τον οποίο το παιδί διαμένει» θα είναι τίποτε άλλο από μια τακτική υποχώρηση των τιμητών της αποκλειστικής επιμέλεια. Μόνο που η «επιμέλεια» γίνεται «πρωταρχική κατοικία του παιδιού».
Η αλλαγές θα υλοποιηθούν. Τι θα λένε άραγε τότε αυτοί που χαρακτήρισαν τις αλλαγές «θεωρητικές και ανεφάρμοστες». Πιθανώς τα ίδια που έλεγαν και αυτοί που πίστευαν ότι δεν θα γίνει μετρό στην Αθήνα, ότι δεν λειτουργήσει η ηλεκτρονική διακυβέρνηση ή – ακόμα παλαιότερα – όσοι πίστευαν ότι η γη είναι επίπεδη.
*Δικηγόρος ΔΣΑ, Πρόεδρος ΔΣ Ελληνικού Συμβουλίου Κοινής Ανατροφής – Σύλλογος Συνεπιμέλεια
Όλα καλά όταν ο πατέρας ενδιαφέρεται για το παιδί του. Όταν όμως δεν δίνει δεκάρα σε κανένα επίπεδο 8 χρόνια τώρα, έχει φύγει σε άλλο νησί και δεν λέει ούτε χρόνια πολλά στα γενέθλια του παιδιού του, εξηγήστε μου τον λόγο που έχει συνεπιμέλεια σύμφωνα με τον νέο νόμο. Απλά και μόνο να τυραννιέμαι εγώ για να τον ψάχνω όποτε χρειαστεί η υπογραφή του πχ διαβατήριο, αν τον βρω και αν μου κάνει την τιμή να συνεργαστεί.
όταν ο πατέρας έχει το παιδί για μόστρα πίνει τζογαρη παίρνει ναρκωτικά μένει με την μάνα του και τον πατριό οι οποίοι και αυτοί πίνουν αλκοόλ κάτι το οποίο δεν μπορώ να αποδείξω…. όταν με παρακολουθεί η γιαγιά της μας μαζεύουν στο τμήμα και λέει ότι το παιδί που γέννησα είναι δικό της και θα μου το πάρει και φαίνεται στην αγωγή ότι ενώ έχω τον δικαστήριο με τον γιο αναφέρεται αυτή 10φορες όταν δεν έχουμε καμία συνενοησει και είμαστε σε διαφορετικές περιοχές πως να δώσουν την μισή επιμέλεια σε αυτόν τον άνθρωπο που δεν μένει καν μόνος του?
Πες τα…
καλησπέρα σας, σε περίπτωση που το παιδί δεν θέλει να πηγαίνεις τις μισές μέρες του μήνα στον πατέρα του θα είναι υποχρεωτικό?
ευχαριστω!!
Ούτε στο σχολείο θέλει το παιδί να πηγαίνει αλλά οι γονείς το στέλνουν. Πολλά παιδιά θέλουν να τρώνε μόνο γλυκά. Και να μην κάνουν μπάνιο. Αυτό έλειπε ν’ αποφάσιζε το παιδί. Οι ενήλικες αποφασίζουν αφού βεβαίως λάβουν υπόψη τη γνώμη του παιδιού. Η οποία βέβαια δεν πρέπει να είναι προϊόν υποβολής.
Καλημέρα σας. Είμαι σε διάσταση με τον πρώην σύζυγό μου από το 2011. Διαζύγιο δεν έχουμε πάρει μέχρι και σήμερα μιας και ακολούθησαν αρκετές αγωγές μεταξύ μας . Με απόφαση του δικαστηρίου το 2018 άλλαξα πόλη και πήρα μαζί τον γιο μας. Συγκεκριμένα από Ναύπλιο μετακομίσαμε Θεσσαλονίκη. Ο πρώην σύζυγος δεν έχει έρθει καμία φορά να δει τον γιο μας, και διατροφή μετά από μηνύσεις ξεκίνησε να βάζει το 2020. Και όχι το ποσό που του όρισε το δικαστήριο. Η ερώτηση μου είναι η εξής : Αφού το δικαστήριο με απόφαση όρισε το 2018 πως μπορώ να αλλάξω πόλη παίρνοντας μαζί το γιο μας, έχοντας η ιδια τη επιμέλεια του, μπορεί να αλλάξει λόγω συνεπιμελειας με τον καινούργιο νόμο και να αναγκαστώ να γυρίσω στον τελευταίο κοινό τόπο διαμονής;
Καλησπέρα σας! Είμαι διαζευγμένη εδώ και περίπου 4 χρόνια. Ο πρώην άντρας μου μετά και τις τελευταίες εξελίξεις ξεκίνησε διαδικασία δικηγόρων για να αιτηθεί συνεπιμελεια. Έχει ήδη μιλήσει στο παιδί μας για αυτό και το παιδί όλο μου λέει “εμπιστευτικά” ότι ο μπαμπάς σε έναν χρόνο μου έδωσε τον λόγο του ότι θα με έχει ίσες μέρες αυτός και ίσες εσύ. Διανέμουμε στην ίδια κωμόπολη αλλα σε διαφορετικο Δήμο με χιλιομετρική απόσταση περίπου στα 7 km. Έχω ήδη κινηθεί εξωδικαστικα πολλάκις στο παρελθόν εναντίον του υποστηριζομενη εμπρακτα ότι είχε κακοποιητικη ψυχολογικά συμπεριφορά απέναντι μου και ότι παραμελουσε το παιδί ακόμη και όταν το είχε ο ίδιος. Ακόμη και σε τέτοιες περίπτωσεις, έχοντας προηγηθεί τα όσα ανέφερα, υπάρχει η περίπτωση κατά την γνώμη σας να καταφέρει να διεκδικήσει την συνεπιμελεια;
Ο κανόνας πρέπει να είναι η συνεπιμέλεια να εφαρμόζεται για όλους εκτός αν υπάρχει δικατική κρίση για κακή άσκηση της γονικής μέριμνας. Κάθε περίπτωση είναι διαφορετικη. Αν όσα αναφέρετε γίνουν δεκτά τότε θα πρέπει το δικαστήριο να τον αποκλείσει. Αλλιώς εφαρμόζεται ο πανανθρώπινος κανόνας του τεκμηρίου αθωότητας. Δεν θ’αποδείξει την αθωότητά του, η ενοχή πρέπει ν’αποδειχθεί από αυτό που την επικαλείται. Αλλιώς οι αναπόδεικτες κατηγορίες συνιστούν από μόνες τους κακοποίηση αυτού τον οποιο αφορούν.
Καλησπέρα σας . Ζω στη Γερμανία με τα τρία μου παιδιά έχω χωρίσει κι ο πρώην άντρας μου έφυγε για Ελλάδα. Ο γάμος έγινε στην Ελλάδα το διαζύγιο όμως εκδόθηκε στην Γερμανία. Μπορεί να λειτουργήσει συνεπιμέλεια στην δική μου περίπτωση; Εννοώ να υποχρεούται κ εκείνος να παίρνει κάποιο διάστημα τα παιδιά στην Ελλάδα; Διατροφή δεν πληρώνει και δεν προσφέρει τίποτα στα παιδιά.
Ευχαριστώ
Ξέρετε την απάντηση, δυσκολα μπορεί να λειτουργήσει λόγω απόστασης. Αφού το διαζύγιο εκδόθηκε στη Γερμανία τότε εφαρμόζετε το γερμανικό δίκαιο και αυτό προβλέπει ως προτιμόμενο σύστημα τη συνεπιμέλεια. Όμως η Γερμανία έχει κοινωνικές υπηρεσίες, οικογενειακά δικαστήρια και κυρίως οικογενειακά επιδόματα ώστε η ερώτησή σας είναι ρητορική. Δεν έχετε τα προβλήματα που έχουν οι γονείς στην Ελλάδα που μπορεί να μένουν και στον ίδιο δήμο.
Μένω στην Αθήνα. Η πρώην σύζυγός μου, η οποία εργάζεται στην Πυροσβεστική, μετατέθηκε στην Θεσσαλία, στον τόπο καταγωγής της και μαζί της πήγε ο 7ος γιος μας.
Τι θα γίνει αν ψηφιστεί η συνεπιμέλεια; Θα υποχρεωθεί να επιστρέψει επαγγελματικά στην Αθήνα;
Θα ισχύει η συνεπιμελεια και για παιδιά αναγνωρισμένα εκτός γάμου ;;Αν ακόμη δεν έχει γίνει η αγωγή για την επιμέλεια καθώς εχουνε χωρίσει τρεις μήνες τώρα θα προλάβουμε το νέο νόμο ;Τι γίνεται εάν υπάρχουν ανυπόστατες κατηγορίες για ενδοοικογενειακή βία ,υπάρχει ακόμη το δικαίωμα της συνεπιμελειας ;
Για εμάς που έχουμε ήδη πάρει συνεναιτικο διαζύγιο και υποφέρουμε χρόνια, πως θα φτιάξουν τα πράγματα;
Καλημέρα!
Η συνεπιμέλεια, μπορεί να υπάρξει εάν οι δύο γονείς δεν κατοικούν στην ίδια περιοχή? Επίσης, άμα υπάρξει απόφαση συνεπιμέλειας, Με την διατροφή τι γίνεται? Παύει να υπάρχει?
Σημασία έχει ο τόπος κατοικίας του παιδιού, να είναι αυτός ο τόπος της τελευταίας κοινής κατοικίας των γονεών και ν’αλλάζει μόνο με συμφωνία τους ή με δικαστική απόφαση. Το παιδί δεν είναι η προέκταση κάποιου από τους γονείς, έχει τα δικά του δικαιώματα…. Και στη συνεπιμέλεια θα γίνεται ότι και τώρα, θα πληρώνουν κατά τις δυνάμεις τους οι γονείς τις δαπάνες ανατροφής του παιδιού, τακτικές και έκτακτες, όπως συμφωνηθεί ή κριθεί από το δικαστήριο. Εννοείται ότι κατά το διάστημα που το παιδί θα ειναι στο σπίτι του κάθε γονικού, το οποίο θα είναι ίσο, θα πληρώνει καθένας μόνος του της δαπάνες σίτισης, στέγασης κα. Ότι γίνεται και μέσα στο γάμο γίνεται και στη συνεπιμέλεια.
Όταν υπάρχει απόσταση στον τόπο κατοικίας των γονέων ( διαφορετικές πόλεις) υπάρχει κάποια πρόβλεψη γι”αυτό?
Την απάντηση θα δώσει ο νομοθέτης, αυτό όμως που πρέπει ν’αλλάξει είναι να μην μπορεί να μεταβληθεί ο τόπος κατοικίας του τέκνου. Πρέπει να προβλεφθεί ότι τόπος κατοικίας του παιδιού είναι ο τόπος της τελευταίας κοινής κατοικίας των γονέων και αυτός αλλάζει μόνο με συμφωνία των γονέων ή με δικαστική απόφαση. το παιδί δεν ειναι η προέκταση ενός από τους γονείς, έχει τα δικά του δικαιώματα και επομένως τη δική του κατοικία!
Καλημέρα!εαν εχει βγει ηδη αποφαση δικαστηρίου, δικαιουται ο πατερας να ζητησει συνεπιμελεια?
Άγνωστο αυτό που ρωτάτε. Εξαρτάται αν θα ψηφιστεί η συνεπιμέλεια, αν θα προβλεφθεί ρύθμιση για τις εκκρεμείς υποθέεις κοκ. Αυτή την ερώτηση πρέπει όλοι να την κάνουμε στον κ. Υπουργό που νομοθετεί. Όλοι εμείς θέλουμε ίσο χρόνο και ίση φροντίδα για κάθε παιδί και από τους δύο γονείς του.