Για τη Παιδοψυχιατρική Εταιρεία Ελλάδος

Η παιδοψυχιατρική εταιρεία (Π.Ε.Ε.-Ενω.Ψυ.Π.Ε.) απεύθυνε την υπ’αρ. πρωτ. 6/26.2.2021 επιστολήτης προς τον κ. Ι. Τέντε με τη διπλή ιδιότητά του  ως πρόεδρο της Εταιρείας Οικογενειακού Δικαίου και της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής που,εξ΄όσων γνωρίζουμε η θητεία της έχει λήξει.Με αυτή μελετά τις «επιπτώσεις του χωρισμού/διαζυγίου των γονέων και της διάσπασης της οικογενειακής ενότητας στην ψυχική υγεία των παιδιών, και παραθέτει τις απόψεις της σχετικά». Δυστυχώς,καμία αναφορά δε γίνεται στα παιδιά που γεννήθηκαν εκτός γάμου παρά το ότι για κάθε δέκα παιδιά διαζευγμένων γονέων αντιστοιχεί ένα παιδί που γεννιέται εκτός γάμου, αλλά και δύο παιδιά που γεννήθηκαν σε σύμφωνο συμβίωσης.

Ως προς τις επιμέρους ενότητες της επιστολής:

Ι. Πράγματι είναι απαραίτητη η ουσιαστική συμμετοχή και των δύο γονέων στην ανατροφή των παιδιών τους,όπως δηλώνεται στην επιστιλή.Οι ίδιες οι επιστημονικές απόψεις και βιβλιογραφίαόμως αποδεικνύουν ότι η αποκλειστική ανατροφή του παιδιού από ένα γονέα είναι επιβλαβής για το παιδί. Απορεί κανείς τι έκανε όλ’ αυτά τα χρόνια ως ΠΨΕ για να περιορίσει το κακοποιητικό νομολογιακό έθιμο της αποκλειστικής επιμέλειας. Πότε αντέδρασε σε αυτό, τη στιγμή μάλιστα που θεωρεί ότι πρέπει να προβλέπονται πολλές μορφές επιμέλειας; Γιατί δεν προβληματίστηκε ποτέ η ΠΨΕπως συμβαίνει, αφού σύμφωνα με το ισχύον νομικό σύστημα, οι γονείς είναι από κοινού υπεύθυνοι για την ανατροφή των παιδιών τους,να αναθέτουν οι Έλληνες δικαστές πάντα την επιμέλεια στον ένα γονέα, ενώ μπορεί ναανατεθεί και στους δύο, με χρονικούς ή λειτουργικούς περιορισμούς.

Η ΠΨΕ δεν υπερασπίστηκε ποτέ μέχρι τώρα δημόσια την αυτονόητη αλήθεια ότι το γονικό ζεύγος χωρίζει, οι σχέσεις γονέα παιδιού παραμένουν οι ίδιες. Καμία κρατική αρχή δεν επιτρέπεται να διασπάσει τον οικογενειακό δεσμό γονέα παιδιού με την απόφασή του (άρθρο 8 ΕΣΔΑ). Αγνοεί η ΠΨΕ ότι από τη δεκαετία 1980 τα δικαιώματα του ανθρώπου και του παιδιού μιλάνε για γονείς και δε κάνουν τη παραμικρή αναφορά στο γάμο. Οι γονικές ευθύνες είναι κοινές στο γάμο, εκτός γάμου, στη διάσταση, στο διαζύγιο. Κανένας γονιός δε μπορεί ν’ απομακρυνθεί από την ανατροφή του παιδιού του χωρίς τη θέληση του. Τη θέληση του ίδιου του γονιού που απομακρύνεται. Πότε υποστήριξε αυτή τη θεμελιώδη ιδέα η ΠΨΕ;

Όπως ο κανόνας είναι η κοινή ανατροφή στο γάμο, έτσι θα πρέπει να είναι και στη διάταση, το διαζύγιο, εκτός γάμου. Μόνο κατ’ εξαίρεση,  στο όνομα του συμφέροντος του παιδιού, ο δικαστής εξετάζοντας τις περιστάσειςμπορεί ν’ απομακρύνει κάποιο γονέα λόγω κακής άσκησης της γονικής μέριμνας.Δεν πάμε ανάποδα, ν’αφαιρούμε κατά κανόνα γονείς στο όνομα του δήθεν συμφέροντος του παιδιού και στη συνέχεια, αν ευαρεστηθεί ο δικαστής, επιτρέπει σε κάποιο γονέα να είναι γονέας. Δεν μας δίνει κάποιος άδεια να ψηφίσουμε. Όλοι ψηφίζουν αλλά μόνο οι καταδικασμένοι στερούνται τα πολιτικά τους δικαιώματα. Για τον λόγο αυτό πλείστες τόσες χώρες στον πολιτισμένο κόσμο προβλέπουν συνεπιμέλεια, για όλους τους φυσιολογικούς γονείς.

ΙΙΙ. Η συνεπιμέλειαμε την έννοια αυτή δεν είναι αναγκαστική, αλλά υποχρεωτική. Αυτό σημαίνει ότι κάθε μη κακοποιητικός γονιός πρέπει να την έχει. Η λογική σχέση δεν είναι F(x),όπου Fεπιμέλεια και xγονείς, αλλά F(x1), όπου Fεπιμέλεια και x1 το υποσύνολο εκείνο των γονέων που δεν είναι κακοποιητικοί. Στην τελευταία αυτή περίπτωση όλες οι άλλες επιλογές επιμέλειας παραμένουν στο τραπέζι και στην κρίση του δικαστή. Άρα η συνεπιμέλεια δεν είναι ποτέ αναγκαστική όταν είναι υποχρεωτική. Και η ΠΨΕ απλώς διαστρέφει τη λογική αλλά και την πραγματικότητα. Γιατί δεν νοείται αξιολόγηση καλών γονέων, μόνο κακών και αυτή αν διαταχθεί από αρμόδια όργανα.Ήδη στις Η.Π.Α. οι parentsevaluators που το 1980 ασχολούντο με την επιλογή μεταξύ γονέων σήμερα ασχολούνται μόνο με την αφαίρεση επιμέλειας από κακούς γονείς. Δεν είναι παράλογο να γίνονται αξιολογήσεις μόνο για τα παιδιά των διαζευγμένων; Γιατί δεν πρέπει να γίνονται και για τα παιδιά που γεννιούνται μέσα σε γάμο και εκτός γάμου; Γιατί δεν αποφασίζει ο δικαστής μόλις γεννιέται κάθε παιδί, αν θα το μεγαλώνει ο πατέρας του ή η μητέρα του; Δεν αξιολογούμαστε ως πολίτες, παρά μόνον αν αδικήσουμε, όχι για άλλον λόγο.

ΙV. Είναι λάθος ότι οι γονείς δεν μπορούν να συνεργάζονται όταν έχουν κακές σχέσεις, όπως υποστηρίζει η ΠΨΕ αγνοώντας τα διεθνή δεδομένα. Φυσικά και μπορούν. Δεν χρειάζεται να συναντάνε ο ένας τον άλλο αλλά η αλλαγή γονέα για το παιδί να γίνεται γύρω από το σχολείο όπου ο ένας θα το πηγαίνει και ο άλλος θα το παίρνει. Να μιλάνε μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων και, πρωτίστως, να έχουν συντάξει, ακόμα και υποχρεωτικά, ένα σχέδιο ανατροφής παιδιού ώστε τα πάντα να είναι εκ των προτέρων αποφασισμένα. Αγνοεί αυτές τις πρακτικές η ΠΨΕ;

1. V. Η παράγραφος της επιστολής σχετικά με τη ρύθμιση της φροντίδας του παιδιού έρχεται σε αντίθεση με τη παράγραφο 1 και την επιστημονική γνώση και βιβλιογραφία που αναφέρεται.Οι συναισθηματικές δυσκολίες οφείλονται στην απώλεια ενός γονέα κι όχι ενός επίπλου. Το περιβάλλον του παιδιού το αποτελούν οι άνθρωποι. Από την παράγραφο αυτή της επιστολής γίνεται σαφές ότι δε γνωρίζει η ΠΨΕ πως λειτουργεί η sharedparentingσε άλλες χώρες. Το παιδί δεν αλλάζει σχολείο / πόλη / γειτονιά /ρουτίνα. Οι δραστηριότητες και οι συναναστροφές είναι οι ίδιες και προαποφασισμένες. Αλλάζουν μόνο οι γονείς που θα το συνοδεύουν σε αυτές ανάλογα με το πρόγραμμα ανατροφής.

VΙ. Πράγματι, η συνεπιμέλεια προϋποθέτει εναλλασσόμενη διαμονή του παιδιού. Όσον αφορά τα συμπεράσματα των μελετών για την εναλλασσόμενη διαμονή των παιδιώνσας καλώ τη ΠΨΕ να υποδείξει τιςμελέτες που καταλήγουν κατά της εναλλασσόμενης κατοικίαςγια να μπορούν να υπάρξουν αντικρουόμενα συμπεράσματα; Έχω υποβάλλει αυτοτελώςκαι εγγράφως και αναμένω.Αν δεν απαντήσει η ΠΨΕ μέσα σε εύλογο χρόνο, εκθέτετε την εταιρεία στην κατηγορία ότι χάριν της προάσπισης των επαγγελματικών συμφερόντων των μελών της παραπληροφορεί το κοινό και τις κρατικές αρχές. Αν και ένωση επιστημόνων δε λειτουργεί, δυστυχώς, με επιστημονική μέθοδο.

VII. Το 1983 ο Έλληνας νομοθέτης θέσπισε καλύτερο μοντέλο από αυτό που μας παρουσιάζεται σαν πρόταση της ΠΨΕ. Αυτό το μοντέλο δε συνάδει ούτε με τη διεθνή σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού. Σήμερα όμως αυτή η πρόταση έρχεται σε ευθεία αντίθεση με θετικούς κανόνες δικαίου. Όπως το ψήφισμα Κ.Σ. 2079/2015 Συμβουλίου της Ευρώπης και την Οδηγία 1158/2019 Ευρωπαϊκής ένωσης.Δε νοείται επικοινωνία παιδιού με γονέα που το ανατρέφει. Σε εφαρμογή των αρχικών παραγράφων της επιστολής, οι γονείς ανατρέφουν τα παιδιά τους. Η επικοινωνία γίνεται με τους τρίτους, όπως το παππού, τη γιαγιά, τους θείους, το νονό.

Καταληκτικά, αναρωτιέται κανείς ποια είναι η πραγματική θέση της ΠΨΕ;Ανατροφή και από τους δύο ή ανατροφή από τον ένα;

Επιμύθιο :

Έχω στα χέρια μου εκθέσεις που συνέταξαν μέλη της ΕΨΕ σα δημόσιοι λειτουργοί που αναφέρεται το όνομά τους στην επιστολή. Τα παιδιά για τα οποία έγραψαν είναι αποξενωμένα θύματα ψευδών κατηγοριών. Εννέα χρόνια μετά την σύνταξη της έκθεσης αυτής το αποξενωμένο παιδί ακόμα δεν έχει δει το πατέρα του. Οι αποφάσεις των δικαστηρίων δέχονται επί λέξει ότι «είναι ένα αποξενωμένο παιδί». Οι υπηρεσίες νίπτουν τας χείρας τους. Η έκθεση έχει το ειδικό βάρος μίας σελίδας χάρτου.

Η ΠΨΕ πρέπει να επανορθώσει το ταχύτερο τις αντιεπιστημονικές ανακρίβειες και επικίνδυνες θέσεις αλλά και την έλλειψη σοβαρότητος με την οποία γράφει.  Γιατί κινδυνεύουν να τους προλάβει ένα ακόμα κύμα Μ2 που δε θα στρέφεται κατά σκηνοθετών και προπονητών αλλά κατά δικαστών, εισαγγελέων, δικηγόρων  και αξιολογητών ανηλίκων.

Ιωάννης Παπαρρηγόπουλος, δικηγόρος

Πρόεδρος ΔΣ Συλλόγου Συνεπιμέλεια