Γιάννης Παπαρρηγόπουλος

5 Ιουλίου 2012

Ο νόμος 2447/1996 προβλέπει την σύσταση δικαστικών κοινωνικών και ψυχιατρικών υπηρεσιών που δεν έχουν συσταθεί μέχρι σήμερα. Ελλείψει τέτοιων υπηρεσιών ο νόμος αρχικά είχε ατονήσει αλλά μετά τη σύσταση των κέντρων ψυχικής υγιεινής και των δημοτικών κοινωνικών υπηρεσιών έγινε προσπάθεια αναπλήρωσης της έλλειψης δικαστικών κοινωνικών υπηρεσιών από τις υπηρεσίες αυτές της διοίκησης. Μάλιστα έχουν εκδοθεί δικαστικές αποφάσεις που αναστέλουν την πρόοδο δίκης μέχρι να εκδοθεί το πόρισμα κάποιας δημοτικής κοινωνικής υπήρεσίας ενώ ο νόμος σαφέστατα προβλέπει τις δικαστικές κοινωνικές υπηρεσίες.

Στην αρχή λοιπόν της λειτουργίας αυτών των υπηρεσιών, η έκθεση που είχε συνταχθεί από αυτές τις διοικητικές υπηρεσίες έμενε μέσα στον φάκελλο δικογραφίας και κάθε διάδικος έπαιρνε από ένα αντίγραφο.

Όπως ήταν αναμενόμενο, ο διάδικος που πίστευε ότι εθίγετο από την έκθεση καταμήνυε τον άλλο διάδικο και τους θεραπευτές που την συνέταξαν έχοντας αναγκαστεί να το κάνει από τον αντιδικονομικό συλλογισμό «ότι λένε οι αντίδικοι είναι αλήθεια γιατί εάν ήταν ψέματα θα τους είχες κάνει μήνυση».

Έτσι λοιπόν, ο φάκελος και η έκθεση έγινε μυστικός αλλά όχι για να προστατεύσουμε το παιδί αλλά …. τους θεραπευτές ! Κανένας διάδικος δεν τον βλέπει ή παίρνει αντίγραφο.

Αν ερωτηθεί ο κ. Εισαγγελέας θα πεί ότι όλη η διαδικασία δεν είναι δικαστική και ο φάκελλος αυτός δεν είναι στοιχείο της δικογραφίας. Είναι δηλαδή όπως λένε μιά «άτυπη διαδικασία» που όμως οδηγεί στην έκδοση απόφασης! Είναι το σύγχρονο «πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων», ο σύγχρονος «φάκελλος της ασφάλειας».

Ας περιγράψουμε πως εκτυλίσσεται η «άτυπη διαδικασία» :

(1) κάποιος γονέας κάνει μιά «καταγγελία» στην Γ.Α.Δ.Α. ή στην Εισαγγελία Ανηλίκων.

(2) Ο εισαγγελέας δίνει την εντολή προς κάποιο κέντρο ψυχικής υγείας να διεξαχθεί «κοινωνική έρευνα» ή να εξεταστεί το παιδί κατά περίπτωση. Ο άλλος γονέας, που συνήθως δεν έχει την επιμέλεια, δεν μαθαίνει τίποτε. Στην καλύτερη περίπτωση τον καλεί το κέντρο για μιά συνέντευξη.

(3) Συντάσσεται έκθεση που διαβιβάζεται στον «φάκελλο» της Εισαγγελίας Ανηλίκων. Μέχρι το σημείο αυτό συνήθως δεν έχει υποβληθεί μήνυση ούτε έχει απαγγελθεί κατηγορία. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν απαγγέλεται ποτέ ή αν απαγγελθεί δεν οδηγεί σε καταδίκη. Το στάδιο όμως των καταγγελιών που δεν οδηγούν σε απαγγελία κατηγορίας συνήθως διαρκεί χρόνια…

(4) Εν τω μεταξύ συνήθως με το έτσι θέλω σταματάει ο γονέας που έχει την επιμέλεια την επικοινωνία με τον άλλο γονεά και ζητάει με την διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων ν’απαγορευτεί η επικοινωνία του τέκνου με τον γονέα σε βάρος του οποίου οι καταγγελία.

(5) Κατά την δίκη αυτή ο γονεάς που κάνει την καταγγελία υποβάλει αίτηση που ονομάζεται «πρακτικό» προς την γραμματεία του Δικαστηρίου των ασφαλιστικών μέτρων να διαβιβαστεί ο φάκελλος προς τον Δικαστή που δίκασε. Την αίτηση αυτή δεν την κοινοποιεί στον άλλο γονέα. Ο φάκελλος διαβιβάζεται απευθείας στον Δικαστή αλλά γνώση του περιεχομένου αντίγραφο του φακέλλου δεν παίρνει κανέωας διάδικος ούτε αναφέρεται πουθενά στην απόφαση. Παρ’ όλ’ αυτά ο Δικαστής έχει λάβει γνώση του περιεχομένου του που δεν ξέρουμε τι είναι.

Δεν πιστεύουμε όσα κατά καιρούς ακούγονται για κυκλώματα που στήνουν υποθέσεις με «κοινωνικούς φακέλλους». Δυστυχώς όμως δεν μπορεί κανείς ούτε να το αποδείξει ούτε να το διαψεύσει λόγω της αδιαφάνειας. Εντύπωση όμως προκαλεί η πανομοιότυπος διατύπωση των δικογράφων ακόμα και ως προς τις λεπτομέρειές τους.

Πρωτίστως θέλουμε να προστατεύσουμε τα παιδιά μας από τους λίγους κακούς γονείς ή συντρόφους γονέων. Μαζί μ’ αυτά θέλουμε να προστατεύσουμε και τους θεραπευτές που έχουν σαν καθήκον να προστατεύσουν τα παιδιά μας.

Αυτό όμως δεν θα το κάνουμε με δικονομικά άκυρες και μυστικές διοικητικές διαδικασίες. Αντίθετα θα πρέπει να προβλέψουμε διαφανείς δικαστικούς μηχανισμούς από δικαστικές υπηρεσίες τόσο ψυχολογικές και ψυχιατρικές όσο και κοινωνικές που να λειτουργούν με τους δικονομικούς κανόνες που είναι κοινοί σε όλες τις πραγματογνωμοσύνες.

Θέλουμε να έχουμε δημόσιες δικαστικές υπηρεσίες οι οποίες να εποπτεύουν και συντονίζουν την λειτουργία των αντίστοιχων επιστημόνων (θεραπευτών και κοινωνικών λειτουργών) του ιδιωτικού τομέα, ακριβώς όπως και στο σύστημα υγείας έχουμε γιατρούς του Ε.Σ.Υ. και γιατρούς ελεύθερους επαγγελματίες.

Θέλουμε να σταματήσουμε την ασύληπτη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Οι αποφάσεις που έχουν εκδοθεί κατ’ εφαρμογή των «άτυπων διαδικασιών» είναι απολύτως άκυρες ανεξάρτητα από πότε ελήφθησαν. Την νομική θεμελίωση για το ζήτημα κάνει  η δικηγόρος κυρία Λ. Πολιτάκη.

Εμείς καλούμε όλους τους φίλους και τα μέλη μας να προσβάλουν κάθε τέτοια απόφαση που έχει εκδοθεί, οποτεδήποτε και αν εκδόθηκε, και να καταγγείλουν τις «άτυπες διαδικασίες».

Γιάννης Παπαρρηγόπουλος