Δελτίο Τύπου και Συμπεράσματα του συνεδρίου
12 Μαΐου 2023
Το Διεθνές Συμβούλιο για την Κοινή Ανατροφή (International Counsil on Shared Parenting – ICSP), ο κορυφαίος οργανισμός παγκοσμίως που ασχολείται με τη μελέτη της κοινής ανατροφής και του βέλτιστου συμφέροντος των παιδιών μετά τον χωρισμό των γονέων, ολοκλήρωσε το έκτο Διεθνές Συνέδριο για την Κοινή Ανατροφή – Shared Parenting, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, στην Ελλάδα, στις 5-7 Μαΐου 2023.
Στόχοι του ICSP είναι, πρώτον, η προώθηση της επιστημονικής γνώσης σχετικά με τις ανάγκες και το βέλτιστο συμφέρον των παιδιών των οποίων οι γονείς ζουν χωριστά και, δεύτερον, η διατύπωση τεκμηριωμένων συστάσεων σχετικά με τη νομική, δικαστική και πρακτική εφαρμογή της κοινής ανατροφής τέκνων – shared parenting. Το Συμβούλιο έχει συγκεντρώσει μια μεγάλη βάση δεδομένων με νέες έρευνες σχετικά με τα αποτελέσματα στα παιδιά και στις οικογενειακές σχέσεις σε οικογένειες που ζουν σε καθεστώς κοινής ανατροφής και επιδιώκει να ενσωματώσει αυτή την επιστημονική γνώση στο οικογενειακό δίκαιο και την επαγγελματική πρακτική. Το κύριο επίτευγμά μας ήταν η δημοσίευση μιας σειράς δηλώσεων συναίνεσης σχετικά με την κοινή γονική μέριμνα και το βέλτιστο συμφέρον των παιδιών, στο τέλος κάθε ενός από τα έξι διεθνή συνέδριά μας μέχρι σήμερα.
Το ξεχωριστό χαρακτηριστικό του ICSP είναι ότι φέρνει σε διάλογο τρεις διαφορετικές ομάδες: κορυφαίους επιστήμονες στον τομέα της κοινής ανατροφής, οι οποίοι είναι σε θέση να μοιραστούν την τρέχουσα έρευνά τους- κορυφαίους νομικούς και επαγγελματίες του τομέα του παιδιού και της οικογένειας και της ψυχικής υγείας, οι οποίοι ειδικεύονται στον τομέα του χωρισμού των γονέων και είναι σε θέση να μοιραστούν πληροφορίες σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές με τα παιδιά και τις οικογένειες- και μέλη της κοινωνίας των πολιτών που συμμετέχουν ενεργά στην πολιτική της μεταρρύθμισης του δικαίου για την καθιέρωση της κοινής ανατροφής ως θεμέλιο του οικογενειακού δικαίου. Είμαστε επίσης μοναδικοί όσον αφορά τη διεθνή εμβέλεια της οργάνωσής μας. Φέτος προσελκύσαμε στο διεθνές συνέδριό μας 200 διαδικτυακούς και προσωπικούς συνέδρους από 34 χώρες.
Το έκτο διεθνές συνέδριό μας ήταν το πιο φιλόδοξο μέχρι σήμερα όσον αφορά τον αριθμό και το ευρύ φάσμα των προσφερόμενων παρουσιάσεων. Συνολικά, προσφέραμε συνολικά 74 παρουσιάσεις σε ολομέλεια, εργαστήρια, πάνελ και στρογγυλά τραπέζια, με περισσότερους από 100 ομιλητές. Το θέμα του συνεδρίου μας ήταν, Νέα παραδείγματα: Εξελίξεις στην έρευνα και την πρακτική για την κοινή ανατροφή. Τα επιμέρους θέματά μας περιλάμβαναν τα εξής:
Διεθνείς συγκρίσεις στο δίκαιο της κοινής ανατροφής, Βέλτιστες πρακτικές για μια φιλική προς τα παιδιά και τις οικογενειακές σχέσεις δικαιοσύνη, Βέλτιστες πρακτικές για μία παρέμβαση ψυχικής υγείας φιλική προς τα παιδιά και τις οικογενειακές σχέσεις, Εμπειρίες παιδιών και οικογενειακών σχέσεων που πλήττονται από την ενδοοικογενειακή βία και τη γονική αποξένωση και Υπέρβαση των εμποδίων για την νονμική καθιέρωση της κοινής ανατροφής. Για την διατύπωση των συμπερασμάτων σε σχέση με καθένα από αυτά τα επιμέρους θέματα, ζητήσαμε τη βοήθεια των προέδρων και των συντονιστών των θεματικών ενοτήτων του συνεδρίου, καθώς και όλων των εισηγητών στην ολομέλεια.
Πιέσατε το σύνδεσμο για να δείτεο το Αγγλικό κείμενο CONCLUSIONS-2023
Τα συμπεράσματα του έκτου διεθνούς συνεδρίου για την κοινή ανατροφή έχουν ως εξής:
- Επαναβεβαιώσαμε το κύριο συμπέρασμα του πρώτου διεθνούς συνεδρίου μας: Υπάρχει γενική συναίνεση ως προς το ότι ούτε το διχαστικό πρότυπο του συμφέροντος του παιδιού, ούτε οι αποφάσεις αποκλειστικής επιμέλειας ή περί ενός σπιτιού για το παιδί εξυπηρετούν τις ανάγκες των παιδιών και των οικογενειών σχέσεων των μελών όσων βρίσκονται σε διαζύγιο. Υπάρχει συναίνεση ότι η κοινή ανατροφή είναι μια βιώσιμη ρύθμιση της ανατροφής των παιδιών μετά το διαζύγιο η οποία είναι βέλτιστη για την ανάπτυξη και την ευημερία του παιδιού, περιλαμβανομένων των παιδιών γονέων σε υψηλή σύγκρουση μεταξύ τους. Ο χρόνος κοινής ανατροφής που είναι απαραίτητος για να εξασφαλιστούν η ευημερία του παιδιού και τα θετικά αποτελέσματά της είναι τουλάχιστον το ένα τρίτο του συνολικού χρόνου με κάθε γονέα. Πρόσθετα οφέλη προκύπτουν από τον ίσο χρόνο ανατροφής, μέχρι το (50-50), στον οποίο συμπεριλαμβάνονται τόσο τοι καθημερινές (ρουτίνα) όσο και το Σαββατοκύριακο (ελεύθερος χρόνος) του παιδιού.
- Επαναβεβαιώσαμε το κύριο συμπέρασμα από το δεύτερο διεθνές συνέδριό μας: “Καθώς η κοινή ανατροφή περιλαμβάνει τόσο την κοινή γονική μέριμνα και επιμέλεια (λήψη αποφάσεων) όσο και την κοινή γονική φροντίδα για την καθημερινή ανατροφή και ευημερία των παιδιών, μεταξύ πατέρων και μητέρων, σύμφωνα με την ηλικία και το στάδιο ανάπτυξης των παιδιών, υπάρχει συναίνεση ότι η εφαρμογή από το νομικό σύστημα της κοινής ανατροφής τέκνων, που περιλαμβάνει τόσο την ανάληψη κοινών ευθυνών όσο και κατά τεκμήριο κοινών δικαιωμάτων στην ανατροφή των παιδιών από πατέρες και μητέρες είτε ζουν μαζί είτε χωριστά, πρέπει να κατοχυρωθεί στο νόμο”.
- Ενισχύσαμε το κύριο συμπέρασμα από το τρίτο διεθνές συνέδριό μας : Με βάση τα τρέχοντα ερευνητικά δεδομένα, οι κοινωνικοί επιστήμονες μπορούν πλέον με σιγουριά να συστήσουν στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής την κατά νομικό τεκμήριο κοινή ανατροφή τέκνων. Η κοινή ανατροφή διαθέτει πλέον αρκετά αποδεικτικά στοιχεία ώστε το βάρος της απόδειξης να πέφτει σε εκείνους που της αντιτίθενται και όχι σε εκείνους που την προωθούν.
- Επαναβεβαιώσαμε την κύρια σύσταση του τέταρτου διεθνούς συνεδρίου μας, καλώντας την Επιτροπή του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού, τις κυβερνήσεις και τις επαγγελματικές ενώσεις να αναγνωρίσουν την κοινή ανατροφή ως θεμελιώδες δικαίωμα του παιδιού. Προχωρήσαμε περαιτέρω δηλώνοντας ότι απαιτείται ένας αντίστοιχος Χάρτης Ευθυνών για τις Ανάγκες των Παιδιών κατά τη μετάβαση στο Χωρισμό και το Διαζύγιο και ότι η ευθύνη της κοινής γονικής μέριμνας συνάδει περισσότερο με την προσέγγιση της ευθύνης για τις ανάγκες προς το συμφέρον του παιδιού. Υπάρχει συναίνεση ότι είναι ευθύνη των κοινωνικών φορέων, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων κοινωνικής πρόνοιας, των δικαστηρίων, των διοικητικών αρχών και των νομοθετικών οργάνων, να στηρίξουν τους γονείς στην κοινή τους ευθύνη για την αντιμετώπιση των αναγκών των παιδιών τους κατά τη μετάβαση στο χωρισμό και το διαζύγιο.
- Υπάρχει συναίνεση ότι η έλλειψη ευθύνης και η έλλειψη λογοδοσίας των κοινωνικών θεσμών, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων κοινωνικής πρόνοιας, των δικαστηρίων, των διοικητικών αρχών και των νομοθετικών οργάνων, είναι ένας σημαντικός παράγοντας που θέτει σε κίνδυνο την ευημερία των παιδιών χωρισμένων και διαζευγμένων γονέων και των οικογενειακών σχέσεων τους και ότι χρειάζονται επειγόντως ισχυρές δομές λογοδοσίας, οι οποίες θα πρέπει να δημιουργηθούν αμέσως.
- Παράλληλα, υπάρχει συναίνεση στο ότι οι γονείς φέρουν την ευθύνη πρόκλησης προβλημάτων στα παιδιά όπως η γονική αποξένωση και οι ψυχολογικές διαταραχές. Οι γονείς και οι επαγγελματίες θα πρέπει να έχουν επίγνωση των τρόπων προσκόλλησης και των πεποιθήσεων των γονέων από τις οποίες παρακινούνται και η επαγγελματική υποστήριξη για να σπάσει ο διαγενεακός κύκλος τέτοιων επιβλαβών οικογενειακών προτύπων και δυναμικών είναι ζωτικής σημασίας.
- Επαναβεβαιώσαμε τα κύρια συμπεράσματα του πέμπτου διεθνούς συνεδρίου μας: Η κοινή ανατροφή είναι μια βιώσιμη ρύθμιση ανατροφή μετά το διαζύγιο που είναι βέλτιστη για την ανάπτυξη και την ευημερία του παιδιού, μεταξύ άλλων και για τα παιδιά γονέων σε υψηλή σύγκρουση μεταξύ τους. Η κοινή ανατροφή χρησιμεύει ως προπύργιο κατά της ενδοοικογενειακής βίας που ασκείται για πρώτη φορά, και ως εκ τούτου υποστηρίζουμε το μαχητό τεκμήριο της κοινής γονικής μέριμνας σε αμφισβητούμενες υποθέσεις επιμέλειας των παιδιών και συνηγορούμε υπέρ της κοινής γονικής μέριμνας ως θεμέλιο της μεταρρύθμισης του οικογενειακού δικαίου. Ταυτόχρονα, υπάρχει συναίνεση ότι η κοινή γονική μέριμνα αποτελεί βέλτιστη ρύθμιση για την πλειονότητα των παιδιών και των οικογενειών, συμπεριλαμβανομένων των οικογενειών με υψηλές συγκρούσεις, αλλά όχι για καταστάσεις τεκμηριωμένης ενδοοικογενειακής βίας και κακοποίησης παιδιών. Συνεπώς, υποστηρίζουμε ένα μαχητό νομικό τεκμήριο κατά της κοινής γονικής μέριμνας σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας.
- Υπάρχει συναίνεση ότι η αντιμετώπιση του ζητήματος της οικογενειακής βίας σε περιπτώσεις χωρισμού και διαζυγίου και η αντιμετώπιση της γονικής αποξένωσης μετά τον χωρισμό και το διαζύγιο δεν είναι προσπάθειες που αποκλείουν η μία την άλλη . Η αναγνώριση της γονικής αποξένωσης ως μορφή ενδοοικογενειακής βίας αποτελεί μέρος της συλλογικής μας ευθύνης για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας σε όλες τις μορφές της. Όλες οι προσπάθειες πόλωσης μεταξύ της ανάγκης αντιμετώπισης της γονικής αποξένωσης από τη μία πλευρά και των άλλων μορφών ενδοοικογενειακής βίας από την άλλη, θέτουν τα παιδιά και τα όσους έχουν οικογενειακές σχέσεις σε κίνδυνο.
- Η τυπική και άτυπη κοινωνική στήριξη είναι ζωτικής σημασίας όχι μόνο για την ευημερία των παιδιών, των γονέων και των διευρυμένων οικογενειών που βρίσκονται σε χωρισμό και διαζύγιο, αλλά και για την επιτυχία των ρυθμίσεων της κοινής ανατροφής. Δεν μπορεί να υποτιμηθεί ο ρόλος της κοινωνικής πρόνοιας στη στήριξη παιδιών και οικογενειών κατά τη μετάβασή τους σε ρυθμίσεις κοινής ανατροφής.
Μετάφραση στα ελληνικά Ιωάννης Παπαρρηγόπουλος
